ZAiKS a wesele – kto i ile powinien zapłacić?
Przygotowujecie się do wesela. Wybraliście już DJ lub zespół na wesele, restauracje, suknię i garnitur do ślubu. Jubiler dzwoni, że obrączki ślubne z grawerem są do odbioru. Pozostało Wam kilka miesięcy, tygodni lub dni do wesela. Wszystko zapięte na ostatni guzik. Lista zadań do zrobienia w pełni odhaczona, a tu nagle ktoś rzuca hasło na temat ZAiKS. Doznajecie szoku, bo przecież wszystko rezerwujecie u profesjonalistów i nie powinno Was już nic interesować. Nie jest to do końca prawdą.
Czym jest ZAiKS?
ZAiKS to taka organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi twórców. Pełna nazwa to Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych. Organizacja ta jest zrzeszeniem osób fizycznych i twórców, których działalność jest przedmiotem prawa autorskiego. Do głównych celów ZAiKSu należy ochrona praw autorskich ze szczególnym naciskiem na zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi, rozwój twórczości i ulepszanie jej ochrony.
Wiem, wiem. Powyższe zdanie nijak ma się do tego, kto płaci za ZAiKS. Napisze to prościej. Ludek X (twórca) stworzył utwór. Inne ludki korzystają z jego utworów w różnych miejscach i mediach. Ludek X nie wie, że inne ludki słuchały lub korzystały z jego utworu, za co powinien dostać wynagrodzenie. W tym momencie wchodzi ZAiKS cały na biało i mówi głośno i wyraźnie, że za korzystanie z utworu Ludka X możliwe jest po opłaceniu tantiem, które do niego trafią.
Najłatwiej to przedstawić za pomocą utworu muzycznego, ale przecież ZAiKS także chroni kompozytorów, dramatopisarzy, autorów tekstów, tłumaczy, plastyków i choreografów, wydawców oraz ludzi pracujących w innych dziedzinach sztuki. Jeszcze krócej mówiąc: twórca zarabia na korzystaniu przez innych z jego twórczości, a ZAiKS jest szeryfem pilnującym tego, kto, kiedy i jak korzysta z twórczości.
Czy można korzystać z utworu nie płacąc licencji?
ZAiKS zapewnia autorom wynagrodzenie, poprzez udzielenie zgody w imieniu twórcy na korzystanie z tego co stworzyli – udzielając licencji. Organizacja ta pobiera wynagrodzenia od firm, instytucji lub osób, które wykorzystują daną twórczość do swojej działalności, nazywając to inkasem.
Zebrane w ten sposób pieniądze zwane tantiemami ciachają jak dobry tort weselny między wszystkich uczestników twórców.
Tantiemy to wynagrodzenie dla twórcy za ich pracę: wykorzystanie utworu w reklamie lub na imprezie. Prawo autorskie dopuszcza wykorzystywanie utworów bez obowiązku opłaty tantiem w ramach dozwolonego użytku. Jeśli robicie domówkę, a organizator tej legendarnej imprezy nie zarabia na tym, może używać treści chronionych prawem autorskim. Po prostu nie można na tym zarabiać, kopiować, rozpowszechniać itp.
ZAiKS a wesele
Liczba mitów i historii na temat tego, kto powinien opłacić ZAiKS, już 1000 raz okrążyła Internet. Tutaj mamy już tak dużą ilość wykluczających się informacji, że nic dziwnego, że Para Młoda, DJ-e i zespoły na wesele gubią się w tym wszystkim. Jedni mówią: ZAiKS opłaca lokal, drudzy, że płaci Para Młoda, następne głosy mówią, że w sumie nikt, bo wesele jest imprezą rodzinną nienastawioną na zarobek. Jeszcze następni krzyczą, że to DJ na wesele lub zespół na wesele powinien zapłacić za ZAIKS.
Największym problemem jest to, że jest to mocno nieintuicyjne.
Kto płaci za ZAiKS?
Wesele to przecież impreza o charakterze rodzinnym, ale niestety nie obowiązuje jej tzw. dozwolony użytek. Dlaczego? Dlatego, że restauracja, w której Para Młoda organizuje swoje wesele, udostępnia za opłatą swoje pomieszczenia. Po prostu na tym zarabia. No i jest to jedna ze stron, która powinna zapłacić. Kolejną ze stroną jest Para Młoda dlatego, że oni właśnie powinni zalegalizować wszystkie aspekty dotyczące swojego wesela. Oznacza to, że opłatę powinni uiścić Państwo Młodzi i lokal. Niestety ZAiKS nie precyzuje jasno, dokładnie, na kim spoczywa ten obowiązek. Nic nie stoi na przeszkodzie, by licencje ZAiKS może opłacić DJ lub zespół na wesele. W 99% przypadków zobowiązaniu do opłacenia licencji ZAiKS są Państwo młodzi, ponieważ traktowani są jako główni organizatorzy.
Na początku sprawdźcie, czy sala weselna nie ma przypadkiem wykupionej licencji ZAiKS zezwalająca na wykorzystywanie utworów DO TAŃCA. Jeśli, lokal takie coś posiada, nie musicie opłacać licencji. Jeśli lokal posiada licencję ZAiKS zezwalająca na wykorzystywanie utworów muzycznych jako tło prowadzonej działalności gospodarczej, jesteście zobowiązani do opłacenia licencji ZAiKS.
Czy płacić ZAiKS?
Wyobraź sobie taką sytuację. Muzyka w tle. Twój najlepszy kolega baunsuje z Twoją babcią, która już nigdy nie zapomni tego wesela. Managerem stołu wiejskiego mianował się Twój wuja, rozlewając cytrynówkę innym, a dla siebie CYK bimberek. Na środku sali powstało koło z gości, które z siłą tornada zatacza coraz większe kręgi. Z drugiej strony sali „jedzie pociąg” bez pociągu. Twojemu kuzynowi muzyka w tańcu nie przeszkadza.
A TU SŁYCHAĆ: EL EJ PI DI, OPYN OP!
No i wchodzą smutni panowie w garniturach. Następuje kontrola posiadania licencji przez inspektora ZAiKS-u, policji, może urzędu skarbowego. Oczywiście nie musi to tak wyglądać, lecz kontrole się zdarzają. Nie mam na celu, by kogokolwiek straszyć, lecz piszę o tym, by podkreślić, że nie jest to martwe prawo.
Oto co nam grozi, gdy nie będziemy mieli opłaconej licencji na legalne odtwarzanie muzyki do tańca na weselu:
- kary finansowe: podwójnie lub potrójnie naliczona opłata (Art. 79. Ochrona autorskich praw majątkowych)
- ograniczenie wolności i pozbawienie wolności (Art. 115. Naruszanie cudzych praw autorskich)
Jak opłacić licencję?
Cieszę się, że dotrwaliśmy do tego punktu. Nie mogę ukryć faktu, jak bardzo się cieszę, że żyjemy w obecnych czasach technologii. Opłaty licencji można dokonać na dwa sposoby tj.:
- wypełniając papierowy wniosek z danymi i dostarczając go osobiście lub listownie na adres najbliżej położonej jednostki ZAiKS. Wypełnienie wniosku w wersji papierowej jest niezwykle proste. Trzeba pobrać kilka za 100 tabel dostępnych na stronie ZAiKS-u i podstawić dane do wzoru, który także jest udostępniony.
Po wypiciu 3 litrów kawy i przejściu przez etap zaprzeczenia, gniewu i akceptacji wpadamy na pomysł by może sprawdzić, czy jest inny sposób.
- wchodząc na stronę ZAiKS
Tutaj jest naprawdę łatwo opłacić licencję ZAiKS. Na początku utwórz konto kontrahenta. Wypełnij wszystkie dane wyznaczone w kreatorze i możemy przystąpić do obliczenia opłaty:
- Wejdź na stronę: https://online.zaiks.org.pl/oblicz-kup-licencje
- Znajdź rodzaj licencji zatytułowany „Korzystanie z utworów „do tańca” podczas jednorazowych imprez tanecznych” i kliknij „Obliczenie opłaty”
- Pojawia się taki oto kalkulator
- Zaczynamy wypełniać pola niezbędne do obliczenia licencji ZAiKS, poczynając od:
- rodzaju imprezy: wesele, zabawa sylwestrowa, studniówkowa, inna impreza taneczna ilość osób
- rodzaj muzyki: wyłącznie odtwarzana, odtwarzana i wykonywana, muzyka wykonywana
- rodzaj lokalu, miejsca: lokal profesjonalny, lokal przystosowany, czy miejsce na świeżym powietrzu
- czy licencjobiorca prowadzi działalność kulturalną?
- gmina
- miejscowość
- czy są poprawiny.
- Po uzupełnieniu podanych w kalkulatorze pól kliknij w przycisk OBLICZ
Dla przykładu pokaże, jaki jest koszt opłaty za licencję ZAiKS w Poznaniu na 50 i 100 osób z DJ-em.
Koszt opłaty ZAiKS na 50 osób:
Koszt opłaty ZAiKS na 100 osób:
Można zauważyć, że cena wzrasta z ilością zaproszonych gości. Chciałbym podkreślić, że w 2018 roku opłata za ZAiKS wynosiła 10% kwoty wynagrodzenia DJ czy zespołu na wesele + VAT. Co za tym idzie, przy obecnych cenach koszt opłacenia licencji ZAiKS był znacznie wyższy.
Według mnie najpóźniejszym terminem na opłacenie licencji jest tydzień przed weselem. Jeśli wesele organizujecie w piątek, załóż konto na portalu e-Licencje ZAiKS i opłać licencję, a otrzymasz fakturę maksymalnie w środę wraz z umową licencyjną, którą warto przesłać DJ-owi. Warto, by DJ wydrukował tę umowę i miał ją przy sobie na wypadek kontroli.
Mam nadzieję, że tym wpisem rozwiałem wiele wątpliwości.
Trackbacks & Pingbacks
[…] Licencję ZAIKS można zdobyć i opłacić online na oficjalnej stronie ZAIKSu https://online.zaiks.org.pl/oblicz-kup-licencje. Po założeniu profilu i wypełnieniu danych o organizatorze i miejscu odbywania się wesela można opłacić licencję. Zostanie ona przesłana na maila w ciągu 3 dni. Z praktycznego punktu widzenia, by mieć spokój, dobrze opłacić licencję maksymalnie na tydzień przed weselem, by zdążyła do nas dotrzeć umowa. BARDZO SZCZEGÓŁOWE wyjaśnienie jest tutaj : https://www.djperkusista.pl/zaiks-a-wesele-kto-i-ile-powinien-zaplacic/ […]
Komentarze wyłączone